NINOVE – Met deze titel hekelen schepen Wouter Vande Winkel en gemeenteraadslid Jordy De Dobbeleer (Samen-Groen) in De Standaard (11/10/2022) de schreefgroei in de verdeling van het Gemeentefonds.
De aanleiding voor hun opiniestuk zijn de extra middelen, die de Vlaamse regering in haar septemberverklaring heeft toegezegd aan de steden en gemeenten via een verhoging van het Gemeentefonds. Ninove kan rekenen op ‘amper’ € 260.000. Voor beiden het zoveelste bewijs van de blijvende onderfinanciering van Ninove – en bij uitbreiding van de Denderstreek – door het Gemeentefonds.
Scheeftrekking
“Die verdeling gebeurde bijna twintig jaar geleden en verliep – zacht uitgedrukt – niet op basis van objectieve criteria. Uit de tabellen kun je afleiden welke lokale besturen op dat moment (in 2003) een politiek zwaargewicht in het parlement hadden. Dat leidt al bijna twee decennia tot enorme scheeftrekkingen in de uitbetaalde subsidies.”
Ze geven voorbeelden van hogere toelagen aan gelijkaardige steden en gemeenten als Oudenaarde, Maasmechelen, Sint-Truiden, Turnhout en Geel. Die laatste krijgt elk jaar € 5 miljoen meer dan Ninove; € 100 miljoen in 20 jaar tijd.
Denderfonds
“Je wordt als lokale bestuurder in Ninove helemaal kierewiet als je beseft dat je daarmee € 6 miljoen per deelgemeente had kunnen investeren en nog € 34 miljoen had overgehouden voor de stad zelf. Het probleem is nochtans meteen na de dramatische verkiezingsuitslag van 2018 aangekaart, waarop de Vlaamse regering het Denderfonds in het leven riep.”
Volgens Vande Winkel en De Dobbeleer niet meer dan een pleister op een zere wonde wegens onvoldoende en niet structureel. Dat Zottegem – het wingewest van financiënminister Matthias Diependaele (N-VA) – ook geniet van het Denderfonds, noemen ze ronduit cynisch.
De budgettaire scheeftrekking werkt blijkbaar door in andere fondsen en subsidiestromen: de investeringsprogramma’s van de NMBS, De Lijn of het Agentschap Wegen & Verkeer.
Derderangsburgers
Hun conclusie: “In de Denderstreek wonen derderangsburgers. Brussel laat de Denderstreek al jaren in de steek. Al in 2018 was een van onze conclusies, dat we als bestuur in tweede nationale moesten spelen, maar met het budget van een provinciale ploeg. Zo win je geen wedstrijden. Als je dan geconfronteerd wordt met de grootste budgettaire uitdaging in jaren en je krijgt het bericht dat je kunt rekenen op de fabelachtige som van € 260.000, dan gaat het licht uit.”
In afwachting van een herziening van het Gemeentefonds, pleiten ze voor een structurele herstelmaatregel, specifiek voor de steden aan de Dender. “Want dat dit probleem maar blijft duren, heeft maar één oorzaak: niemand heeft zin om in het potje van het Gemeentefonds te roeren.”
Gemeentefonds
Het nieuwe Gemeentefonds trad in werking op 1 januari 2003 onder de Vlaamse regering Dewael III. Deze was samengesteld uit een meerderheid van VLD (nu Open Vld), sp.a (nu Vooruit), Spirit (RIP) en Agalev (nu Groen).
Dat fonds was een bundeling van middelen van het bestaande Gemeentefonds, het Investeringsfonds en het waarborggedeelte van het Sociaal Impulsfonds. Het is een van belangrijkste financieringsmechanismen (± 20 %) voor de inkomsten van de lokale besturen. De verdeling gebeurt op basis van verscheidene maatstaven.
In 2003 telde de regio Denderleeuw-Geraardsbergen-Ninove een gemeenschapssenator (sp.a), een Vlaams parlementslid (CVP) en drie volksvertegenwoordigers (CVP, sp.a, Vlaams Blok).
Info: ‘In de Denderstreek wonen kennelijk alleen derderangsburgers’
MLI