NINOVE – De geschiedkundige vereniging ’Het land van Aalst’ geeft een buitengewoon themanummer uit over de resultaten van 30 jaar onderzoek aan de O.L.V.-Hemelvaartkerk/Abdijkerk. Daar zitten verschillende archeologische primeurs bij.
In een meer dan 50 pagina’s tellend artikel beschrijven de vier auteurs Peter Van den Hove, Werner Wouters, Jaak Peersman en Jean-Claude Ghislain de resultaten van in totaal 6 verschillende opgravingscampagnes tussen 1991 en 1998, uitgevoerd op de Ninoofse Koudenberg.
Abdij
In 1137 stichtten de premonstratenzers/norbertijnen in Ninove een abdijgemeenschap, die er bijna zevenhonderd jaar zou bestaan. Ook voor deze religieuze gemeenschap betekende de Franse Revolutie (1789) de doodsteek. De laatste norbertijnen droegen in 1810 aan de stad de abdijkerk over, die vervolgens parochiekerk werd. Twaalf jaar later volgden de verkoop en de afbraak van de classicistische conventsgebouwen.
Doordat deze er niet meer stonden, konden de archeologen aan de hand van opgravingen teruggaan in de tijd en het abdijverleden reconstrueren. De aanleiding voor het archeologisch onderzoek in Ninove waren plannen van de stad om begin de jaren ’90 van vorige eeuw ten noorden van de O.L.V.-Hemelvaartkerk/Abdijkerk een parking aan te leggen. Door de vele goed bewaarde abdijrestanten ging dit plan uiteindelijk niet door en is de parking enkele jaren later ten oosten van de kerktoren ingepland.
De locatie van de opgraving is nu ingericht als een parkgebied, waar nog heel wat muurrestanten van de abdij zichtbaar zijn. De abdijsite is ook nooit volledig opgegraven. Een aanzienlijk deel van de abdijgebouwen bevindt zich nog steeds in de bodem, onder de huidige spoorwegberm en in de tuinen van enkele huizen langs de Abdijstraat, onmiddellijk ten noorden van de spoorlijn Denderleeuw-Geraardsbergen.
Primeurs
De eerste parochiekerk van Ninove stond op de Koudenberg en niet in de Nederwijk, zoals Hendrik Vangassen stelde en algemeen wordt overgenomen.
De archeologen vonden fragmenten in een bijzondere mix van romaanse en gotische bouwstijlen. De gotische abdijgebouwen, die na 1400 ten noorden van de abdijkerk zijn opgetrokken, rustten bijvoorbeeld op funderingsmateriaal van kapitelen en voetstukken uit de romaanse kloosteromgang (Doornikse kalksteen van ca. 1175-1180). Van de romaanse abdijkerk zijn het uitzicht en de contouren bepaald.
Het onderzoek bevestigt, dat de huidige doopkapel is gebouwd op de fundering van de noordelijke toren van de romaanse abdijkerk.
Publicatie
De publicatie van de onderzoeksresultaten in de reeks ‘Archeologie in Vlaanderen’ is door allerlei omstandigheden nooit gebeurd. Uiteindelijk hebben betrokken wetenschappers in hun vrije tijd dit onderzoek uitgewerkt. De studie kwam tot stand na vele jaren van belangeloze inzet van de auteurs. Ze is een mijlpaal in de kennis van de Ninoofse stads- en abdijgeschiedenis
Info: 40 exemplaren van het themanummer zijn te koop bij de Ninoofse dienst cultuur. Je kunt ze ook gratis lezen via de website van Het Land van Aalst.
MLI
